Dünya 2. bir pandemi tehlikesi nedeniyle diken üstünde: Maske ‘Maymun çiçeğini’ önler mi? Nasıl korunulmalı?
Koronavirüs salgınının ardından dünya, bu kez Afrika’dan yayılan ölümcül mpox virüsüyle karşı karşıya. DSÖ’nün acil durum ilan etmesinin ardından, virüsün İspanya ve İsveç gibi Avrupa ülkelerinde de yayılmaya başlaması endişe yaratıyor. Mpox, çiçek hastalığı virüsüne benzerlik gösterse de farklı bulaşma yollarına sahip.
Mpox Virüsü Nedir? Nasıl Bulaşır?
Koronavirüs salgınının ardından dünyada yeni bir endişe kaynağı haline gelen mpox virüsü, ilk olarak Afrika’da ortaya çıktı ve hızla komşu ülkelere yayıldı. 2022’de İspanya’da yaşanan salgınla birlikte, virüsün Avrupa’ya da sıçradığı görüldü. Çiçek hastalığı virüsüne benzeyen, ancak yapısal olarak daha stabil olan mpox, cinsel yolla bulaşabilmesi nedeniyle büyük bir risk taşıyor.
Cinsel yolla ve yakın temasla geçiyor
Milliyet’e konuşan Prof. Dr. Ateş Kara, mpox virüsünün özellikle cinsel yolla ve çok yakın temasla bulaştığını belirtti. Hastalığın, Batı Afrika’da Gambiya fareleri ve sıçanlarından insanlara geçtiğini, ardından ise insandan insana bulaşmaya başladığını ifade etti. Kara, virüsün farklı formlarına dikkat çekerek, “Orta Afrika formunda ölüm oranı yüzde 1 iken, Batı Afrika formunda bu oran binde 1 civarında” dedi.
‘Maske ile korunmak mümkün değil’
Mpox virüsünün yayılma hızının, 2023 Eylül’den sonra artış gösterdiğini belirten Prof. Dr. Kara, virüsün cinsel ilişki yoluyla bulaştığını ve maske gibi önlemlerle korunmanın mümkün olmadığını vurguladı. Kara, 2022‘de İspanya’da düzenlenen iki büyük festivalin ardından virüsün hızla yayıldığını hatırlattı.
Avrupa’da ilk vaka İsveç’te görüldü
DSÖ’nün küresel acil durum ilan etmesinden kısa bir süre sonra, Afrika dışındaki ilk mpox vakası İsveç’te tespit edildi. İsveç Sağlık ve Sosyal İşler Bakanı Jakob Forssmed, vakayla ilgili olarak, bu türün daha ciddi bir mpox türü olan “Clade I” olduğunu açıkladı.
Belirtiler ve korunma yolları
Mpox virüsünün belirtileri arasında halsizlik, ateş, lenf bezlerinde şişme ve vücutta sıvı dolu döküntüler yer alıyor. Dr. Zeynep Özsevimli, virüsün genellikle enfekte bir kişi veya hayvanla doğrudan temas sonucu bulaştığını belirterek, döküntülerin özellikle yüz, eller, ayaklar ve ağızda ortaya çıktığını söyledi. Özsevimli, hastalığın 2-4 hafta sürebildiğini ve genellikle kendi kendini sınırlayan bir seyir izlediğini kaydetti.
Maymun çiçeği Türkiye’de görüldü mü?
Şu anda Türkiye’de bildirilmiş bir mpox vakası bulunmuyor, ancak uzmanlar hastalığın yayılma riskine karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
